Hout het oudste bouwmateriaal ter wereld

ArchitectenPunt in gesprek met Maarten Willemen, voorzitter van PEFC Nederland.

Het is allang geen nieuws meer dat mensen zich in houten gebouwen prettiger voelen. Dat heeft te maken met de beheersing van het binnenklimaat -hout isoleert goed- maar ook met het enigszins ongrijpbare, prettige effect dat wonen in hout met zich meebrengt. Het is niet voor niets dat mensen in een houten bed slapen, niemand verweegt een betonnen variant. De bewoner van een houten huis blijft dan ook twee maal zo lang in zijn huis wonen als de bewoner van een conventioneel gebouwd huis. Waarom bouwen we dan niet meer met hout?

OOK ARCHITECTEN ZIEN DE VOORDELEN VAN HOUT

‘Een architect vraagt zich af hoe mensen zich in een huis of een ander gebouw voelen. En het gebruikte materiaal speelt daarbij een belangrijke rol. Een architect ziet verder het belang van een efficiënte realisatie van het   doelgerichte ontwerp. Hout is een heel licht materiaal en dat leidt in veel opzichten tot flexibiliteit en lagere bouwkosten. Het is perfect prefabmateriaal: er zijn korte doorlooptijden mogelijk en het zorgt voor een minimale afvalstroom. Een derde aandachtspunt is het klimaat. Ik weet het, het is het bekende verhaal. En tóch verdient het alle aandacht. In één kubieke meter hout zit 0,9 ton CO2 opgeslagen. Uit levenscyclusberekeningen blijkt dat diezelfde kubieke meter hout daarnaast nog 1,1 ton CO2 bespaart wanneer het een steenachtig bouwmateriaal vervangt. Dit gegeven maakt hout tot een dubbel goede klimaatoplossing: iedere m3 hout zorgt zo voor twee ton CO2-reductie.’

“Het is niet voor niets dat mensen in een houten bed slapen, niemand overweegt een betonnen variant. Waarom bouwen we dan niet meer met hout?”

OPTIMAAL BOSBEHEER

‘Bovenstaande CO2-berekening gaat op voor hout dat uit duurzaam beheerde bossen wordt geoogst. Duurzaam betekent hier dat het bos ook bos blijft, zodat het hout kan blijven groeien. Een van de manieren om daarvoor te zorgen, is het op orde houden van het bosbeheer. Wij verbinden daar een keurmerk aan. Hout met ons PEFC keurmerk betekent dat het komt uit een biodivers bos, dat de mensen die er leven en werken het goed hebben en dat het voortbestaan van het bos gegarandeerd is.’

                   Herfstkleuren, door Monica de Jong voor de PEFC fotowedstrijd #mooistebospaadje
The sun is coming, door Marielle de Valk voor de PEFC fotowedstrijd #mooistebospaadje

PRODUCT MET CHARME

‘Hout is een natuurlijk product. Vroeger associeerden we het vooral met oranje grenenhout -met van die grote kwasten- en met schroten aan het plafond. Inmiddels begrijpen we de charme van hout beter. Maar die charme kan ook ingewikkeld zijn. En dan doel ik vooral op het esthetische vlak, want geen plank is hetzelfde. De   toepassing van hout in het zicht vraagt dus iets van een architect of interieur designer. En als de architect juist gaat voor strak en clean, maar wél de technische voordelen van bouwen in hout wil, dan zijn er tegenwoordig ook veel mogelijkheden. Door het gebruik van zogenaamd engineered wood kan met hout worden gebouwd zonder dit in het zicht te houden. De ontwikkelingen staan niet stil: Cross Laminated Timber (CLT), Laminated Veneer Lumber (LVL) en Glued Laminated Timber (Glulam) geven de mogelijkheid om hout breder en multifunctioneler in te zetten. Zo kan sneller, duurzaam, sterk, stabiel en circulair worden gebouwd.’

(ONLINE) WORKSHOPS: TOMORROW’S TIMBER TALKS

In hun boek Tomorrow’s Timber uitgegeven door MaterialDistrict zetten Pablo van der Lugt en Atto Harsta alle voordelen van hout als bouwmateriaal op een rijtje. En daar blijft het niet bij… het duo kan namelijk worden uitgenodigd voor in-company inspiratiemiddagen over hout als  bouwmateriaal, speciaal bedoeld voor architecten en ontwerpers. Van der Lugt en Harsta willen met deze Tomorrow’s Timber Talks zoveel mogelijk architecten en ontwerpers in het land bezoeken en inspireren. Tijdens de Talks gaan zij in op de verschillende onderwerpen die ook in het boek worden beschreven. Tomorrow’s Timber Talks worden mogelijk gemaakt door PEFC Nederland. Voor architectenbureaus zijn er geen kosten verbonden aan deze inspiratiesessie. PEFC hoopt op deze manier het gebruik van hout in de bouwwereld te stimuleren. Vooral het milieu zou daar baat bij hebben: de bouw is momenteel namelijk goed voor 36% van het wereldwijde energieverbruik en 39% van de  energie gerelateerde CO2-uitstoot als alle energieopwekking wordt meegerekend. Door meer hout te gebruiken, kan die belasting fors worden teruggedrongen.

Tekst: Marieke Pool