Waarom PEFC gecertificeerde hout- en papierproducten inkopen?
Als inkoper word je vanuit diverse delen van de organisatie bestookt met vragen over “duurzaamheid”, “maatschappelijk verantwoord” en “is het wel gecertificeerd”. Misschien heb je al te maken met beleidsverklaringen van de directie omtrent deze onderwerpen. De maatschappelijke druk om het “goed te doen” wordt ook steeds groter. Het is bijna een dagtaak voor je om iedereen op het gebied van duurzame inkoop tevreden te stellen en alle vragen individueel te beantwoorden.

Voor hout- en papierproducten is hierop gelukkig een passend en kort antwoord. Zet in uw beleid en inkoopvoorwaarden dat hout- en papierproducten uit aantoonbaar duurzaam beheerd bos afkomstig moeten zijn, wat aangetoond kan worden met een internationaal erkend keurmerk als PEFC. Het PEFC-keurmerk garandeert dat de duurzaamheidseisen van uw (interne)opdrachtgever volledig ingevuld worden. PEFC is daarom erkend door velen van overheden, organisaties als Consumer Goods Forum en World Business Council tot en met duurzaamheidsbeoordelingsmethodes als BREEAM en EU Ecolabel. PEFC-gecertificeerde producten inkopen is in het voordeel van mens, bos en klimaat. Met de herkomst uit duurzaam beheerd bos zijn hout en papier zeer maatschappelijk verantwoorde producten.

Overheidsinkopers hebben natuurlijk nog met wettelijke kaders te maken, zoals Europese aanbestedingsregels, maar ook de beleidsvoornemens van de Nederlandse overheid omtrent duurzaam inkopen. Praktische informatie hierover leest u bij de tab “Wat mag niet?”.

Hoe koop ik duurzaam in?
Vermeld de eis “duurzaam hout en papier” in uw aanbesteding- en inkoopteksten.

Je kunt daarvoor gebruik maken van deze modelclausule voor uw bestektekst. Op die manier erken je zowel PEFC als FSC als bewijs voor een duurzame herkomst van het product (hout, papier of ander bosproduct). Voor overheden is het verplicht het kenmerk duurzaam hout en papier te vragen bij aanbestedingen. Overheden en bedrijven werken ook met standaard bestekteksten van:

• STABU voor woning- en utiliteitsbouw bestekteksten. STABU is een samenwerkingsverband tussen partners in de bouwnijverheid.
• CROW voor de grond-, weg- en waterbouw sector (GWW). CROW is het kennisplatform en netwerkorganisatie voor infrastructuur, verkeer, vervoer en openbare ruimte.

Beide organisaties hebben PEFC en FSC in standaardclausules opgenomen als de keurmerken voor hout uit duurzaam beheerd bos.

Alle PEFC-gecertificeerde bedrijven kunt u hier vinden.

 

Hoe controleer ik of er duurzame gecertificeerde producten geleverd zijn?
1) Controleer vóóraf in het openbare PEFC register of de leverancier een geldig PEFC-certificaat bezit.

2) Kijk of op het leveringsdocument (factuur/pakbon) van de leverancier de PEFC-claim “X% PEFC Gecertificeerd” en staat.  Alleen organisaties met een PEFC Chain of Custody certificaat mogen de PEFC-claim gebruiken, zij worden daarvoor immers gecontroleerd door een certificerende instelling.

Leveranciers die nog geen PEFC certificaat hebben kunt u doorverwijzen naar PEFC Nederland. Uitleg over certificering en een eenvoudig 8 stappenplan om een Chain of Custody certificaat te behalen ligt voor ze klaar. Ook kleinere leveranciers hebben de mogelijkheid om het PEFC-certificaat te behalen. Neem voor meer tips contact op met PEFC Nederland.

Eén specifiek keurmerk voorschrijven!

Voor duurzame bosproducten zoals hout en papier, zijn PEFC en FSC® de twee internationaal erkende keurmerken. Deze keurmerken garanderen dat het product uit duurzame en legale grondstoffen geproduceerd is.

Het totale oppervlak bos wereldwijd onder gecertificeerd beheer, circa 420 miljoen hectare, is te verdelen in 2/3e PEFC en 1/3e FSC. Door het voorschrijven van één specifiek keurmerk beperk je de mogelijkheden voor de producenten en producten nodeloos. Dat is contraproductief voor boseigenaren, de handelsketen, opdrachtgevers. maar ook juridisch gezien.

Contraproductief voor boseigenaren
Boseigenaren hebben een vrijwillige keuze voor PEFC óf FSC gemaakt. Een groot deel van de bijna een miljoen bij PEFC aangesloten leden zijn kleine, niet industriële, (familie)eigenaren waarvan het stukje bos van generatie op generatie over gaat. Inkopende organisaties die hun vraag beperken tot één specifiek keurmerk sluiten boseigenaren met het andere keurmerk uit. Dubbele certificering, dus zowel PEFC als FSC, leidt tot onnodige extra kosten voor de boseigenaar. Sommige boseigenaren kunnen besluiten “ik stop met certificering als ik tweemaal dezelfde administratie moet bijhouden en kosten heb”.

Als publieke instelling één keurmerk voorschrijven.

Al sinds 2008 hebben opeenvolgende bewindslieden van het ministerie I&M (voorheen VROM) in de Tweede Kamer gemeld dat één keurmerk voorschrijven niet is toegestaan voor overheden. Een provincie (die 1 bepaald koffie keurmerk voorschreef) is hiervoor in het ongelijk gesteld door het Europese Hof van Justitie (zie persbericht en de uitspraak van het Hof van Justitie van de EU).

EU-regelgeving is hierover duidelijk: “Bij alle aanbestedingen mogen overheidsinstanties in de omschrijving van de verlangde producten of diensten niet verwijzen naar bepaalde merken, handelsmerken of octrooien” (zie de officiële website van de Europese Unie).

“FSC of Gelijkwaardig” of “De 10 FSC principes van duurzaam bosbeheer”
Overheden die “FSC of gelijkwaardig” voorschrijven of verwijzen naar ‘voldoend aan de 10 FSC principes’ overtreden de aanbestedingsregels door het noemen van maar één keurmerk.

Mocht je als verkopende partij toch geconfronteerd worden met bovenstaande formulering dan geven wij onderstaand een aantal tips. Indien je geïnteresseerd bent in een uitgebreid overzicht van de gelijkwaardigheid van PEFC-gecertificeerd materiaal beoordeeld op basis van de 10 principes van FSC kun je contact opnemen met PEFC coördinator Marten de Groot.

Tip: Wat u kunt doen als niet of onduidelijk gereageerd wordt op jouw vragen aan overheden tijdens de inlichtingenfase: 

Overleg dan de brief van het Ministerie van Buitenlandse Zaken aan de VNG! Indien daarop geen bevredigende reactie komt van de aanbesteder dan kun je een formele klacht indienen bij de aanbesteder met het verzoek binnen 5 dagen de bestekvoorwaarden te herzien c.q. te verduidelijken dat zowel PEFC en FSC zullen worden geaccepteerd. Overheden hebben een officiële klachtenprocedure op hun website staan. Stuur ook een kopie van de klacht naar de aanbestedende contactpersoon (ambtenaar/adviesbureau).

Levert de uitspraak van het kort geding geen of onvoldoende grond voor overeenstemming tussen beide partijen dan kun je hoger beroep aantekenen bij het Gerechtshof of een bodemprocedure starten bij de rechtbank. De hoger beroep procedure schort de gunningsbeslissing niet meer op.

Mits alle partijen toestemmen kan het geschil ook voorgelegd worden aan de Raad van Arbitrage voor de Bouw. Het voordeel van deze procedure is dat de Raad een bindende beslissing neemt. Er kan echter wel bij deze zelfde Raad een hoger beroep worden ingesteld.

Het is belangrijk goed te overwegen, afhankelijk van jouw specifieke situatie, welke stappen je onderneemt als je wordt geconfronteerd met bovenstaande situaties.

Indien je verder advies wenst voor jouw overweging, helpen wij je graag. Aanbestedingen van publieke instellingen kun je uiteraard altijd opsturen aan PEFC Nederland.